Kastamonu Tarihi
Ahmed Efendi (Hacı)
Kastamonuludur. Fethi Paşa’nın yakın adamı olduğundan senelerce karantina baş kâtibi oldu. Muharrem 1278’de (Temmuz 1861) ûlâ sânîsiyle şehremini olup bir iki sene sonra ayrıldı. Osene Cemaziyeevvel’de (Kasım 1861) istinaf reisi old. Azilden sonra 1284’de (1367/68) Divan-ı Muhâkemat azası ve Muharrem 1285’de (Mayıs 1868) mahkeme-i ticaret reisi, Receb’de (Ekim Kasım) Divan-ı İSTİNAF AZASI, ARDINDAN Divan-ı Zabtiye Reisi, Ramazan 1289’da (Kasım 1872) hukuk reisi, Ramazan 1290’da (Kasım 1873) cinayet reisi, Muharrem 1291’de (Şubat-Mart) 1874) icra reisi, Ramazan’da (Ekim 1874)Şûrâ-yı Devlet azası, Zilhicce 1292’de (ocak 1876) ticaretazası olup 18 Cemaziyelâhir 1293’de (11 Temmuz 1876) vefat eyledi. Merkez Efendi’de medfundur. Yumuşak huylu ve doğru idi. Oğlu adliye memurlarından Âsım Bey’dir.
Ahmed Efendi (Seyyid)
Kastamonuludur. Müderris ve dersiâm olup Arabzâde Atâullah Efendi’nin şeyhülislâmlığında müfettiş ve sonra şer’îatçı oldu. Receb 1211’de (Ocak 1797) vefat eyledi. Eyüp’de medfundur.
Ahmed Fikrî Efendi
Kastamonulu Resûl’ün oğludur. Müderris, Galata kadısı olup 1063’de vefat etti. Sak ilminde yeganeydi.
Ahmed Paşa (Kabakulak)
Boşnaktır. Yükselerek cavuşbası oldu. 1095’de (1684) Rumeli pâyesiyle Kastamonu valisi, sonra 1010’de (1689/90) vezirlikte Boğaz muhafızı ve oradan Anadolu Valisi oldu.
Ahmed Paşa (Kızıl)
İsfendiyar Bey’in evlâdındandır. Kardeşi İsmail Beyi azlettirip Osmanlı Devletinin Kastamonu ve Sivas Valisi oldu. Sonra kendisine Mora eyaleti ve paşalık verildi. Orada vefat etti.
Ahmed Paşa (Seyyid) Kemankeş
Serçeşme olup 1099’da (1688) sancakbeyi pâyesiyle Bolu mutasarrıfı oldu. 1100’de (1688/89) Konya ve o sene Kastamonu beylerbeyi olmuştur…
Alâeddin Ali Efendi
Kastamonuludur. Müderris olup 907’de (1501-02) vefat etti. Kırâat-ı seb’ayı talebesine öğretirdi.
Ali Bey (Hacı) (Vacızâde)
Kastamonuludur. Kapıcıbaşı oldu. Bu senelerde (1830’lar) vefat etti.
Ali Paşa(Doğancı)
Nişlidir. Enderûn’dan yetişerek ikinci doğancı oldu. 1683 yılında Kastamonu Valisi oldu.
Ali Paşa (Hafız)
Kütahyalıdır. 1873 yılında Kastamonu Valisi görevine getirilmiştir.
Ali Paşa (Moldovanî)
Kastamonu’da Sorkun köyündendir. İstanbul’a gelip bostancı oldu. Cesur olup Bursa’da bazı muamelerinden dolayı “Moldovanî” lakabını kazandı. Sonra haseki olarak Filibe’ye memur edildi. Şa’bân 1174’de (Mart 761) dönüşte bostancıbaşı oldu. Şevvâl 1175’de (Mayıs 1762) vezir rütbesiyle Rumeli valisi ve 1176’da (1762-63) Bosna valisi olup 1178’de (1764-65) azledildi. 1180’de (1766-67) Diyarbekir ve ardından Anadolu ve Zilka’de 1180’de (Nisan 1767) Konya valisi, 1182’de (1768-69) Anadan ve sonra Maraş Valisi oldu. Savaşın başında orduda bulunup sonra Bender seraskeri oldu. Rebiyülevvel 1183’de (Temmuz 1769) Hotin başbuğu olup 9 Rebiyülâhir 1183’de (12 Ağustos 1769) sadrazam ve serdâr-ı ekrem olmuştur. Şa’bân 1183’de (Aralık 1796) azledilip ordudan ayrıldı. Muharrem 1184’de (Mayıs 1770) Seddülbahir muhafızı, sonra Boğaz seraskeri oldu. Zilka’de 1186’de (Şubat1177) affedildi. Tekfurdağı’nda oturdu. 1187’de (1773/74) orada vefat etmiştir. Cesurdu.
Ali Paşa (Uzun)
Sivayuş Paşa’nın telhisciliğinden yetişerek sipahi ağası oldu. 1695/96 ‘da Ankara Valisi olduktan sonra Kastamonu Valisi oldu.
Andelebî Çelebi
Kastamonuludur. İmam olup III.Mehmed devri (1595-1603) şairlerindendir.
Arif Mehmed Bey
Erzurum topçu miralayı Ömer Bey’in oğludur. 1883’te Kastamonu Adliye Müfettişi görevini yürütmüştür.
Arif Mehmed Efendi (Ulu)
Kastamonuludur. İstanbul’a gelip Melek Mehmed Paşazâde Ahmed Bey’in dairesine girdi. Neş’et Efendi’den Farsça okuyup sonra dârüssaâde ağalarına yazıcı yamağı oldu. Sonra Hâcelik ile 1206’da (1791/92) da tezkire-i sânî, 3 Cemaziyelâhir 1209’da (14 Aralık 1794) tezkire-i evvel oldu ve Beyhan Sultan kethüdâlığı ilâve edildi. 1231’de (1798-99) tezkirecilikten azlolunup Şevval 1214’de (Mart 1800) büyük ruznâmeci oldu. 1216’da (1801/02) ordunun dönüşünde Çavuşbaşı olup 1217’de (1802-03) kethüdâlıktan azledildi. Sonra yeniçeri kâtibi olup Zilka’de 1221’de (OCAK 1807) ikin defa cabuşbaşı oldu. 25 Cemaziyelevvel 1222’de (31 Temmuz 1807) üçüncü defa Çavuşbaşı, birkaç ay geçince 1223’de (1808) defter emini, sonra tevkiî o sene sonunda reis vekili oldu. Ordu ile İstabul’a geldikde azledildi ve ordunun yeniden hareketinde vekâleten atandı. Ordunun varmasından önce azlolundu. Şevval 1225’de (Kasım 1810) defter emini oldu. 1228(1813) başlarında 72 yaşında vefat etti. Zeyneb Sultan Cami’inde medfundur. İnşada orta halliydi. Usta şairdir. Oğlu sudûrdan Raif Bey ve Oğullarından biride Recaî Mehmed Efendi’dir.
Âsım Mehmed Paşa
Ricalden Mehmed Paşa’nın oğludur. Ocak 1873 Kastamonu Valiliği Görevine getirilmiştir.
Atâullah Efendi
Kastamonuludur. Müderris ve Diyarbekir mollası oldu. Cemaziyelahir 1096’da (Mayıs 1685) vefat etti. İhtişamlı ve vakûrdu.
Bahrî Mehmed Paşa
Geliboluludur. 1098’de (Temmuz1687) mîriîran rütbesiyle Kastamonu Valisi oldu.
Beyâni Çelebi
Kastamonuludur. I. Selim (YAVUZ) devrinde (1512-1520) vefat etti. Genç bir şair idi.
Ca’fer Efendi
Kastamonuludur. Müderris ve Lârende müftüsü ve sonra Kastamonu müderrisi olup 988’de (1580) vefat etmiştir. Orada yaptırdığı camide medfundur.
Çeşmisiyah Paşa
Karagöz Paşa dahi denir. Kastamonu beylerbeyi idi.
Dâî
Kastamonuludur. Orada camide muarrif olup II. Mehmed (Fatih) devrinde (1451-1481) vefat eyledi. Şairdir.
Durak Mehmed Paşa
Caniklidir. Kastamonu Beylerbeyi idi.
Elmas Mehmed Paşa
Kastamonuludur. Hazine-i hümâyûna girerek hasodaya çerağ oldu. Sırasıyla silahdar-ı şehriyârî olup mi’âhûrlukla çıkıp 1101’de (1689/90) nişancı olarak 1102’de (1690/91) azlolundu. Cemaziyelâhir 1106’da (Ocak-Şubat 1695) ikinci defa nişancı olup Receb’de (Şubat-Mart) rikâb-ı hümayun kaymakamı ve Ramazan’da (Nisan-Mayıs) sadrazam oldu. Nemçe seferinde serdâr-ı ekrem sıfıtayla bulunmuştur. 25 Safer 1109’da (12 Eylül 1967) Zenta bozgununda asker tarafından öldürüldü. Genç, akıllı ve zekiydi. Oğlu ricâlden Mustafa Bey, kardeşi Mustafa Paşa ve kardeşinin oğlu mevâlîden İsmail Bey’dir. Mühürdarı Müteferrika İsmail Beydir. Mühürdarı Müteferrika İbrahim Ağa 1146’de (1733/34) vefat etmiştir.
Emin Efendi
Kalemden yetişip mâlikâne halifesi olmuştur. 1229’da (1814) azledildi ve sürülüp orada vefat eyledi.
Emin Mehmed Ağa
Ferecik â’yânı olup kapıcıbaşı ve azilden sonra 1249’da (1832/33) Kastamonu mütesellimi oldu.
Emin Mehmed Paşa
Kartallıdır. Mayıs 1874’te Kastamonu Valisi olmuştur.
Fâhir Ahmed Efendi
Kastamonuludur. Musal-i Süleymaniye müderrisiyken geçici olarak Üsküdar mollası oldu. Göreve başlamadan önce 1174’de (1760-61) vefat etti. Eğrikapı’da medfundur. Şair ve münşî idi.
Ferhâd Paşa
Mustafa Paşa’nın oğludur. Enderûn’dan yetişip çıkışında ikinci kapıcıbaşı , 960’da(1553) yeniçeri ağası olup 965’de(1557-58) Kastamonu saçağı ve beylerbeyi oldu.
Feride Hanım
Kastamonuludur. Hamamcı Reşid Efendi’nin kızı olup Kâtip Râif Efend’nin eşidir. 1270’de (1853-54) İstanbul’a gelip şiir ve inşa ile şöhret bulmuştur. Sonra vefat etmiştir.
Ferruhî Çelebi
Kastamonuludur. III. Murad devri (1547-1595) sonlarında vefat eylemiştir. Şairdir.
Fethullah
Şrivanlıdır. Seyyid Şerif ve Kadızâde’den kumuştur. Kastamonu’da yerleşti. 1453’te vefat etti. Riyaziye Şerbi Eşkâl, Şerh-i Çağmînî, Hâşiye-i İlâhîyat-ı Mevâkıf eserleridir.
Gâlib Said Mehmed
Sedâret mektupçusu serhalifesi Seyyid Ahmed Efendi’nin oğludur. Kastamonu Valisi olmuştur.
Halil Efendi (Hacı)
Kastamonuludur. Müderris, molla ve sonra Medine mollası olup, III. Selim devri (1789-1807) ortalarında vefat etti. Topkapı’da medfundur. Oğlu İsmet Mehmed Bey, torunu Besim Mehmed Efendi’dir.
Halil İbrahim Paşa
Kastamonu’da Taşköprülüdür. Mühendishane hulefâsından olarak 1248’de (1832-33) miralay olup fabrika ve imâlat nâzırı, livâ ve ferik oldu. 1276’da (1859-60) Tophane Meclisi reisi, 11 Recep 1276’da (3 Şubat 1860) vezirlikle Tophane müşiri olup Zilhicce’de (Haziran Temmuz 1860) Serasker kaymakamlığı ilave edildi ve mühimmat-ı harbiye nâzırı oldu. Safer 1280’de (Temmuz, Ağustos 1863) Tophane müşirliği dışındaki görev azlolundu. Muharrem 1282’de (Haziran 1865) Tophane imalat nâzırlığına ilâveten kaptan-ı derya oldu. Zilhicce’de (Nisan-Mayıs 1866) kaptanlıktan azlolunup Muharrem 1283’de (Mayıs-Haziren 1866) Tophane imâlat nâzırlığından istifa eyledi. Safer 1283’de (Haziran-Temmuz 1866) nâfia ve haftasında ticaret nâzırı olup Muharrem 1284’te (Mayıs 1867) imalat-ı harbiye nâzırı unvanıyla Tophane’ye tayin olundu. 19 Receb 1288’de (4 Ekim 1871) Trabzon Valisi olup bir hafta sonra Cemaziyelevvel 1289’de (Temmuz 1872) Mekteb-i Sanayî nâzırı, 8 Ramazan 1289’da (9Kasım 1872) üçüncü defa Tophane müşiri oldu. 26 Rebiyülevvel 1290’da (24 Mayıs 1873) evinde duvar yaptırırken vefat etti. Kılıç Ali Paş Camii bahçesinde medfundur. Tophane-i Âmire’nin ilerlemesine çalışmış ve Mekteb-i Feyzîye ve akarâtını vücuda getirmiştir. Doğru, sâdık, gayretli, bünyesi kuvvetliydi. Hatta Tophane’den Zeytinburnu’na kadar yay olarak giderdi. Oğlu miralay Sâlih Bey’dir. Amcası Kaymakam İsmail Bey, 1286’da (1869-70) vefat etti. Yedikule’de defmedildi. Damatları, Ferik Sa’deddin Paşa ile Cema Paşadır.
Halil Paşa
Kayserilidir. Enderûn’dan yetişip silahdar-ı şehriyârî oldu. Zilka’de 1002’de (Temmuz-Ağustos 1594) tarihinde Kastamonu Valisi oldu.
Halil Paşa(Teftişçi)
Beypazarı voyvodası olup 1097’de (1686) mîrimîran rütbesiyle Kastamonu sancağıyla Anadolu Müfettişi oldu.
Halimî Abdülhalim Efendi
Kastamonulu Ali’nin oğludur. Alâeddin Arabî’den ders gördü. Arab ve Acem memleketlerine tahsile gitti. Şeyg Mahzumî’den icazet alıp vatanına döndü. Sultan Selim Trabzon valisi iken bununla görüşüp taltif buyurdu. Tahta çıkınca 200 akçe ile muallim-i padişahî oldu. O kadar yakınlık peyda eyledi ki, asla yanından ayrılmazdı. Bazı köyler temlik buyuruldu. 922’de(1516) Mısır seferi dönüşünde Şam’da vefat eyledi. Hastalığında padişah ziyaret edip vefatında namazında hazır oldu. Ulemâdan, dindar, cömert ve yumuşak huyluydu.
Hamdî Mahmud Paşa
Gürcü asıllıdır. Temmuz-Ağustos 1866’da Kastamonu Valisi oldu.
Hamza Efendi
Kastamonuludur. Müderris olup 24 Cemaziyelevvel 1120’de (11Ağustos 1708) vefat etti. Üsküdar da Harmanlık’ta medfundur. Oğulları Abdullah Efendi, Esad Efendi ve İbrahim Efendi’dir.
Harirî Çelebi
Kastamonulu olup 940’da (1533/34) vefat etti. Kaside ve gazelde ustadır.
Hasam Efendi (Hacı Evhad Şeyhi)
Kastamonulu Yassıköylü Osman’ın oğludur. İstanbul’a gelerek tahsil gördü ve kürsü şeyhi oldu. Nihayet Süleymaniye vâizi iken Cemaziyelâhir 1105’de (Şubat 1694) vefat etti. Âlîm ve zâhid bir pirdi. Eserleri: Beyzâvîye hâşiye, Mecmuatü’t-Tefâsîr ve’n,Nükî’l, Ferâiz’e Arapça, Türkçe şerhler, ilâhiler ve şiirler.
Hasan Efendi (Resul Damadı)
Kastamonulu Seyyid Şa’bân Efendinin oğludur. Cemaziyelevvel 1101’de (Şubat 1690) vefat etti.
Hasan Paşa Eyüplü
Matlı Mustafa Bey’in oğludur. Kastamonu Valiliği görevini icra etmiştir.
Hasan Paşa (Koca)
Kaylıkoz Ahmed Paşa’nın kethüdâsı oldu. Kastamonu Valisi’de olmuştur.
Hâsib Mehmed Efendi
Kastamonuludur. Kalemden yetişip hâcegândan oldu. 1117’de (1705/06) başmukatacı olup 1118’de (1706/07) azlolundu. 1126’da (1714) Mısır mukabelecisi olup 1127’de (1715) Bozcaada’ya sürülmüş ve 1130’da (1718) vefat etmiştir. Şairdir.
Hayatî
Şuarâ tezkiresi sâhibi Lâtifî’nin dedesi olup Kastamonu’da doğmuştur. II. Bâyezid devrinde (1481-1512) orada vefat eylemiştir. Şairdir.
Hayreddin Hızır Efendi
Kastamonu Dadaylıdır. “Karakızoğlu” diye meşhurdu Müderris ve I. Süleyman’a (Kanunî) muallim oldu. Merhaba Çelebi, Ma’lûl Emir Efendi ve Sinan Çelebi gibiler bunun yetişmesidir. 953’de (1546) vefat etti. Eyüp’de medfundur. Anadolu’da bir mescid ve bir mektup ve iki ribât yaptırdı. Bodrum Mescidi’ni bu yaptı. Oğlu Ahmed Efendi’dir.
Hicâbî Ahmed Efendi
Kastamonu Ulemâsından ve Hâlidî şeyhlerinden olup 1291’de (1874) vefat eden Sipahi Ahmed Efendi’nin oğludur. Hâzim Efend, Müneccimbaşı Tâhir Efendi ve Şehri Hâfız Efendi’den aklî ve naklî ilimleri öğrenerek Abdülfettâh Efendi’den Hâlidî tarikatından el almıştır. Sonra Kastamonu’da yerleşerek üç defa talebesine izin verip babasının tekkesine şeyh oldu. Zilka’de 1306’da (Temmuz 889) orada vefat eyledi. Aklî ve naklî ilimlerde fâzıl, Mükemmel bir şeyhdi.
Hilmî Ahmed Efendi
Kastamonuludur. Sudûrdan Zeynelâbdîn Efendi’nin dairesi imamı ve oğullarının muallimi olduğundan müderris olmuştu. 1275’de (1858-59) Galata mollası, 1282’de (1865-66) Sofya mollası ve sonra Mekke pâyes, 1285’de (1868-69) Ahkâm-ı Adliye azası, sonra İstanbul pâyesi ve Ramazan 1292’de (Ekim 1875) Mahkeme-i Temyiz reis ive sonra Anadolu payesi oldu. Ma’lûl olmakla Şa’bân 1305’de (Nisan-Mayıs 1888) emekli olup 6 Zilhicce 1305’de (14 Ağustos 1888) de vefat etti. Fâtih Türbesi bahçesine defnedildi. Âlîm, fâzıl, hukuk bilirdi.
Hüsrev Mehmed Paşa
Abazadır. Kastamonu Valisi olmuştur. Birçok göreve getirilmiştir.
Hüseyin Efendi
Kastamonuludur. Şeyhülislâm Atâullah Efendi’nin kethdâsı olup müderris, Haleb mollası oldu. 1 Rebyülahir 1134’de ( 19 Ocak 1722) vefat etmiştir.
Hüseyin Paşa
Enderundan yetişmitir. Kastamonu Valisi olmuştur.
Hasan Paşa (Topaloğlu)
Beylerden olup 1096’da (1685) Kastamonu Valisi olmuştur.
İbrahim Bey
Kastamonu Beyi İsfendiyar’ın oğludur. Babasının vefatında (1440) beyliğine nâil oldu. Az müddette vefat etti. İsmail Bey’le Kızıl Ahmed bey’in babasıdır.
İbrahim Efendi
Kastamonuludur. Hassa tabibi ve müderris olup 1221’de (1806) vefat eyledi. Süleymaniye de medfundur. “Hoca” lakaplı bir fazıldır.
İbrahim Efendi (Hamzazâde)
Kastamonulu Hamza Efendi’nin oğludur. Üsküdar mollası olarak 1184 (1770) tarihlerinde vefat etmiştir.
İbrahim Efendi (Hocazâde)
Kastamonuludur. Ayazma Camii şeyhi idi. 1197’da (1783) vefat eyledi. Üsüdar’da İnadiye’de medfundur. Fâzıldı. S.759
İbrahim Medeni Efendi
Kastamonuludur. Mustafa Paşa Zaviyesi şeyhi Hasan Efendi’nin müridi olup Medine’ye göçerek 1010’da (1601/02) vefat etmiştir. Kubbe-i Hz. Abbas yakınında medfundur. Âbid, mücahid olup fakir ve geçim ceyb-i gaybe aitti. Kimseden sadaka ve hediye almazdı. Şeyhi üç senede bir gömlek gönderdi, elbisesi o kadardı.
İbrahim Paşa
Bolu beyi ve 1139’da 81726/27) Kastamonu beylerbeyi ldu. O taraflarda vefat etmiştir.
İbrahin Paşa (Defterdarzâde)
Defterdar Mustafa Efendizâde Abdurrahman Çelebi’nin oğludur.
İbrahim Paşa (Şehlâ) (Kör)
Çengellidir.1239’da (1823-24) ilâveten Kastamonu Valisi olmuştur.
İsâ Halife
Kastamonuludur. Âlim ve vâiz olup tasavvufla meşguldü. Fâtih Camii hatibi olduysa da yine terk ederek vâiz oldu. 927’de (1521) vefat eyledi. Müfessir, sâlih, zâhiddi.
İsfendiyar Bey
Kötürüm Bayezid’in oğludur Babasının vefatından sade Sinop’a vali oldu. Timur hadisesinde ona gidip Kastamonu’yu da adı. Sonra II. Murad’ın kızıyla evlenerek bağlılığını yenilemiştir. (geniş bilgi Candaroğularrı bölümünde mevcuttur.)
İsmail Efendi
Kastamonu’da Karayüzü köylü Ali’nin oğludur. İstanbul’a gelerek sedâret mektupçu kalemine girdi. 1129’da (1717) sadâret mektupçusu ve 1143’de (1730/31) reisülküttab oldu. 10 Şa’bân 1149’da (14 Aralık 1736) sevkiî oldu. 1151’de (1738/39) hacca gitmeyi memur oldu. Orada bulunan su yollarının tamirine emir almıştır. Hacdan sonra Medine’ye gidip 1153’de (17409 63 yaşında vefat etmiştir. Bakî’de medfundur. Yumuşak huylu, sâlih, doğru idi. Kurşunlumahzen’de çeşme ve mektebi, Hoca paşa harimindem mezarlık ve bazı mescitlerde cihatı vardır.
İsmail Efendi
Kastamonuludur Müderris ve dersiâmdı. Cemaziyelâhir 1180’de (Kasım 1766) vefat etmiştir.
İsmail Paşa
Palaslı Mehmed Paşa’nın oğludur. 1272’de (Mart 1856) Kastamonu Valisi oldu.
İsmail Rahmi Paşa (Tependenlizâde)
Vali Paşanın oğludur. Safer 1283’de (Haziran-Temmuz 1866) tarihinde Kastamonu Valisi görevine gelmiştir.
İsmet Mehmet Paşa
Ramazanoğulları’nda Necib Bey’in oğludur. Kastamonu Valisi görevini icra etti.
İzzet Mehmed Paşa
Dârende hanedanında İbrahim Bey’in oğludur. Kastamonu Valisi oldu.
İzzî Nu’man Efendi
Kastamonuludur. 1225’de (1801) İstanbul’a gelip İzmir’e giderken vefat etti. Şairdir.
Kasım Paşa
İsfendiyar Bey’in oğludur. I Mehmed’in (Çelebi9 kızıyla evlendi. Babasının vefatında Kastamonu ve Kengırı valisi olup 848’de (1444) sultanın vefatında II. Murad’ın kızıyla evlendi. II. Murad devri (1421 1451) sonlarında vefat etmiştir. Sâdık ve doğru idi. Oğluı Mustafa Bey savaşarlda bulunarak serdarlık etmiş bir yiğitti.
Kemâleddin Efendi (Seyyid) (Akkaftan)
Kastamonuludur. Müderris 1018’de (1609) Bağdad pâyesiyle emekli oldu. İbadetle meşgul iken Rebiyülevvel 1028’de (Şubat-Mart 1619) vefat etti. Beş vakitte cemaate müdavimdi Kâfiye’ye Türkçe i’rabı, Tercüme-i Makamat’a dair bir iki kitabı vardır. Sultan Ahmed Camii bitince kasr-ı hümâyûnda cülûs buyurup izn-âm oldukda Akkaftan, saçak öpeceği sırada, duadan sonra “Padişahım, bu denli zamandır selâtîn-i âli makam huzurlarına el öpmek nâmıyla dahil olurum. Taliime hep dâmen ve âstîn (etek ve yen )gelir. 90 yaşında bir fakir duagûyum. Beni bu defa da mahrum gönderme dedikçe padişah su cümleden hoşlanıp gülümseyerek maksuduna müsaade buyurdular ve mübarek ellerini verip öptürdüler.
Kıyasî Çelebi
Kastamonuludur. Sipahi ve sonra kadı oldu. III. Murad devri (1574-1595) başlarında vefat eyledi. Şairdir.
Özel Çalışma
Biyografi
Özel Çalışma
Lâtif Abdüllâtif Çelebi
Kastamonuludur. Tahsilden sonra imaret kâtibi oldu. III. Murad devri (1574-1595) başlarında Mısır’da vefat eyledi. Tezkire-i şuarâ yazmış bir şairdir.
Lutfî Paşa
Beylerden olup Kastamonu valisi oldu.
Mâhir Mehmed Efendi (Müftîzâde)
Zeynelâbidîn Mehmet Efendi’nin yeğenidir. Kastamonulu olup müderrisken vefat etti.(1851)
Mahmud Nedim Paşa
Mehmed Necib Paşa’nın küçük oğludur. 1290’da (Haziran1873) Kastamonu Valisi oldu.
Mahmud Paşa
Şemsi Ahmed Paşanın oğludur Kastamonu Valisi olmuştur.
Mahvî Çelebi
Kastamonuludur. III. Murdad devri sonlarında vefat etmiştir. Şairdir.
Mehmed (Ebi Şâme ) (Benli Muhyiddin)
Kastamonu dağında münzevi idi. Mezarı oradadır. Kerametleri zâhirdi.
Mehmed Ağa (Seyyid)
Kastamonuludur. Bâbüssaâde aşağı oldu. Şa’bân 1264’de (Temmuz 1846) vefat edip haydarpaşa’ya defnedilmiştir.
Mehmed Efendi
Kastamonuludur. Eyyûb Ağa hocası olup müderris oldu. 1 Sefer 1122’de (1 Nisan 1710) vefat etti.
Mehmed Efendi
Kastamonuludur. Müderris olup Muharrem 1128’de (Ocak 1716) vefat etti.
Mehmed Efendi (Çıracızâde)
Kastamonuludur. Müderris, Eyüp mollası oldu. Rebiülevvel 1077’de (Etlül 1666) vefat eyledi. İffetli ve dindardı. Oğlu Hüseyin Efendi’dir.
Mehmed Efendi (Hâfız)
Kastamonuludur. Sesini güzelliğinde şeyhülislâmların hizmetinde ve nâibliklerde bulundu. Cemaziyelevvel 1069’da (Şubat 1659) imam-ı şehriyârî ve İstanbul pâyesi ve Şevvâl 1073’de (Mayıs 1663) Anadolu kazaskeri olup Cemaziyelevvel 076’da (Kasım 1665) azledildi. Receb 1080’de (Aralık 1669) İkinci defa Anadolu kazasker olup Receb 1082’de (Kasım 1671) ayrıldı. Receb 1083’de (Kasım 1672) vefat etti. İhitşamlı, lütuf ve kerem sahibiyidi.
Mehmed Efendi (Karabaş)
Muhyiddin Efendi’nin oğludur. Kastamonu Kürelidir. İstanbul’a gelip ilim tahsil ederek Kastamonu’ya gitti. Orada Kadirî şeyhi olup sonra yine İstanbul’a geldi. 1113’de (1701/02) Haramideresi’ndeki çiftliğinde vefat eyledi. Eyüp’de medfundur. Sâlih, âbiddi.
Mehmed Efendi(Nâsuh Ağa İmamı)
Kastamonuludur. Müderris, Bağdad, Medine mollası oldu. Ramazan 1135’de 8Haziran 41723) vefat etti.
Mehmed Efendi (Piyâde)
Kastamonuludur. Müderris olup mevleviyet kabul etmedi. Şevvâl 1049’da (Şubat 1640) vefat etti. Sâlih, sâfiydi. “Hâne-i kabre piyâde geldi” vefat tarihidir.
Mehmed Efendi (Semercizâde)
Semerci Mustafa’nın oğludur. Kastamonuludur. Müderris olup 1095’de (16849 vefat etti. İlim sahibiydi.
Mehmed Paşa (Boşnak)
Bosnalıdır. 1275’de (Haziran 1859) Kastamonu Valisi ldu.
Muharrem Efendi
Kastamonuludur. Müderris olup Xilhicce 964’de 8Ekim1557) Süleymaniye vaizi oldu. Cemaziylevvel 983’DE (Ağustos 1575) vefat etti. İlmin inceliklerine vâkıftı.
Muhyiddin Mehmed (Niksarî)
İbrahim b. Hasan’ın oğludur Mola Can talebesinden olup Kastamonu’da vali İsmail bey buna bir medrese yaparak 300 cilt kitap vakfetti.
Mûsâ Efendi
Kastamonuludur. Müderris ve tezkireci oldu. Sonra Kudüs ve Mısır mollası olup Receb 1060’da (Temmuz 1650) vefat etti. İtikadı güçlendi.
Mûsâ Efendi (Kızıl)
Kastamonuludur. Müderris, molla, sonra Medine mollası oldu. Arpalıkta adamlarının zulmü şikayet edilince Sakız’a sürüldü. Bırakıldıktan sonra 1102’de (1690/91) Mekke pâyesi ve 1105’de (1693-94) İstanbul pâyesi oldu. 7 Cemaziyelevvel 1119’da (6 Ağustos 1707) vefat etti. Sâlih bir pirdi. Oğlu Mahmud Efendi’dir.Torunu müneccimbaşı Mûsâzâde Abdullah Efendidir.
Muslî Paşa
Kastamonuludur. Enderûn’da yetişerek berberbaşı oldu. Rebiyülevvel 1062’de (Şubat-Mart 1652) vezirlikte kubbenişîn olup sonra Rumeli’ye ve başka vilayetlere vali oldu. Nihayet Hanya Valisi olup 1095’de (1684) azledildi. 096’da (1685) İzmit mutasarrıfı olup o sene içinde vefat etti. Yaşı 80’i aşkın yakışıklı be vakur idi.
Mustafa Ağa (Hacı)
Kastamonuludur. Börekçi esnafından olup bir hayli nüfuz peyda eylemiş, cami, medrese ve mekteplerden nicelerini ihyâ ve tamir eylemiş, birçok fakiri yardımıyla menfaatine hizmet etmiştir. Yaşı 110’u geçen bu pîr-i muhterem vefat eyledi. (1880’ler)
Mustafa Efendi (Seyrekzâde Hâfızı)
Kastamonuludur. Şair Sa’dî Efendinin oğludur. Üsküdar mollası olup 1098’de (1687) vefat etti. Şair, münşi, tarih söyler, yumuşak huyluydu.
Mustafa Efendi (Tavukçubaşı damadı) (Hacı)
Kastamonu’da Kereş köyünde âyândan Amarzâde Mehmed Ağa’nın oğludur. 1100’de (1688/89) doğdu. Çocukluğunda babasının vefatıyla İstanbul’a gelip amcası Elmas Mehmed Paşanın telhisçisi Abdî Ağa terbiyesinde kalıp Tavulçubaşı Ali Ağa’ya damad oldu. Ulemâ ile görüşüp kalemde yükselerek 1143’de (Kasım-Aralık 1730) Viyana sefiri olup Zilhiccesinde (Mayıs-Haziran 1733) beylikçi, Cemaziyelevvel 1149’da (Eylül 1736) reisül küttab oldup 19 Zilka’de 1153’de (3 Şubat 1741) azledilip memleketi olan Kastamonu’ya sürüldü. 1154’de (1741) hacca gitmeye memur oldu ve İstanbul’a uğramaksızın gitti. Rebiyülâhir 1155’de (Hazian 1742) İstanbul’a gelip Eamazan 1156’da (Ekim-Kasım 1743) defter emini ve Rebiyülâhir 1157’de (Mayıs-Haziran 1744) ikinci defa reisülküttab oldu. 10 Zilka’de 1160’da (13 Kasım 1747) azledilerek Edirne’ye sürülüp 3 ayda bırakıldı. Şevval 1161’de (Ekim 1748) ruznâme-i evvel olup 18 Ramazan 1162’de (1 Eylül 1749) Kayalar’da yalısında vefat etmiştir. Eyüp Sultan Camii’nin deniz kapısında medfundur. Orta boylu, iyilikleri bol, âlim, edip, üç dilde şair, Arapçada mâhirdi. Yeni köy’de ve köyünde çok sayıda mescit, mektep,medrese,kütüphane, İstanbu’da mektep, çeşme, pek çok derslik ve cihat-ı Hayriye ve Haremeyn-i şerifeyn’e surre-i câriye yaptı. Kayalar’da da bir çeşmesi vardır. Oğulları Âşir Efendi ve Abdürrezzâk Paşa ve damadı, Ebûbekir Rasim Paşa’dır.
Mustafa Paşa
Lefkelidir. Kastamonu Valisi olmuştur.
Nâsuhî Mehmed Efendi (Hacı)
Üsküdarlıdır. Şeyh Şa’bân-ı Kastamonî torunlarından Nasûhî adlı zatın oğludur. Karabaş Ali Efendi’den el alıp Halvetî oldu ve pîr-i sânî diye tanındı. Damad Hasan Paşa, kendisine Üsküdar Doğancılar’da bir zaviye yaptı. 1117’de (1705/06) Eyüp Camii Salı vîzi oldu. Rebiyülâhir 1126’da (Nisan-Mayıs 1714) Kastamonu’ya gönderildi. Şevval 1127’de (Ekim 1715) affolunup tekkesine döndü. 17 Ramazan 1130 (14Ağustos 1718) gecesi vefat eyledi. Fâzıl ve ermiş sayılanlardan olup ilâhîleri vardır. Oğlu Ali Alâeddin Efendi yerine şeyh olup sonra vefat etmiştir.
Nurî Çelebi
Kastamonuludur. Kadılardan olup II. Mehmed (Fâtih) devrinde (14511481) vefat eyledi. Oğlu, Arab Çelebidir.
Osman Efendi
Kastamonuludur. Hayme-i hassa şeyhi ve müderris olup 1 Şa’bân 1237’de (23 Nisan 1822) vefat eylemiştir. Akağalar Mezarlığı’nda medfundur. Fazıldı.
Ömer Efendi
Kastamonuludur. Müderris olup 907’de (1501/02) vefat etti.
Ömer Efendi (Hoca)
Kastamonuludur. Müderris, 1237’de (1821/22) Selanik mollası olup sonra bilâd-ı hamse mollası ve 1237’de( 1821/229 Medine pâyesi oldu. 29 Zilhicce 1251’de (16 Nisan 1836) vefat etti. İbrahim Paşa’ya defnedildi.
Râgıb Mehmed Paşa
Kabataşlıdır. Kastamonu Valisi olmuştur. (Muharrem 1272-Eylül-Ekim 1855)
Ramazan Efendi
Kastamonuludur. Gündüz ve gece oruçlu ve devamlı namaz kılar olup İstanbul’da 920’de (1514) vefat etmiştir. Ermiş sayılanlardandır.
Râuf Mehmed Emin Paşa
Çavuşbaşı Said Efendi’nin oğludur. 9 Receb 1240’da (27 Şubat 1825) Kastamonu Valisi olmuştur.
Recep Efendi (İlâhizâde)
Kastamonuludur. Mahmud Ağa’nın oğludur. Müderris ve Üsküdar, Bursa, Edirne ve Mekke mollası olup 1038’de (1628/29) İstanbul kadısı oldu. Azilden sonra 1044’de (1634/35) Sakız’a gönderilerek Şa’bân 1045’de (Ocak 1636) döndü. 21 Cemaziyalâhir 1046’da (20 Kasım 1636) vefat etti. Eyüp’de medfundur. Âlim, iffetli, gayretli, derviş huyluydu.
Refik Ali Bey
Mekteb-i İrfaniye’den ve Meclis-i Vâlâ mazbata odasından yetişti. Zilhicce 1313’de (Mayıs-Haziren) 1896) Kastamonu Valisi oldu.
Reşid Mehmed Efendi
Kastamonuludur. “Resûl Biraderzâdesi” olup Ramazan 1092’de (Eylül-Ekim1681) müderris iken vefat etti. Şairdir.
Reşid Mehmed Paşa (Bostancıbaşızâde)
Enderun’da yetişerek tüfenkçibaşı ve çıktıktan sonra kapıcıbaşı oldu. Rebiyülahir 1282’de (Eylül 1865) ve Şa’bân 1284 (Aralık 1867) ortalarında olmak üzere iki defa Kastamonu Valisi oldu.
Sâdık Mehmed
Kastamonuludur. Âbid bir adam olup Köprülü Mehmed Paşa vasıtasıyla padişahın huzuruna girme şerefine mazhar olmuştur. Bu senelerde (16710) ler de vefat etti.
Sa’dî Sa’dullah Çelebi
Kastamonu’da, Dadaylı İsâ Çelebi’nin oğludur. Babasıyla İstanbul’a gelip babası Murad Paşa Camii’nde imam oldu. Burada ilme çalışıp müderris oldu. 928’de (1522) İstanbul Kadısı oldu. 939’da (1534) şeyhülislam oldu. 2 Şevval 945’te (21 Şubat 1539) vefat etti. Fatih’de bir dârülkurrâ yaptı. Menakıb-ı ulemâ ve tarih ezberindeydi. Beyzâvîye hâşiye ve bazı muğlak risalelere talikat yazmıştır.
Safvetî Mûsâ Paşa
Kırımlıdır. Ekşm-Kasım 1849 tarihinde Kastamonu Valisi olmuştur.
Said Paşa
İzmit mütesellimi idi. Kastamonu Valisi ve birinci komiseri olmuştur.
Sâlih Mehmed Kâmil Efendi
Kastamonuludur Müderris, Cemaziyelevvel 1278’de (Kasım 1861) Selanik ve sonra bilâd-ı hamse mollası oldu. Bu senelerde (1870’ler) vefat ettİ. İlim sâhibi olup hac dahi etmiştir.
Sâlih Paşa
Za’feranbolulu Ahmet Ağa’nın oğludur. Kastamonu Valisi olmuştur.
Sâlih Paşa(Tatar)
Yükselerek derya beylerinden olmuştu. 1695/96 yılında Kastamonu Valisi olmuştur.
S.1474
Sâmî Ebûbekir Paşa
Askerliğe girerek zâbit olur. Temmuz 1848 tarihinde Kastamonu Valisi oldu.
Selim Mehmed Paşa(Haseki)
Sarayda yol hasekisi oldu. Birçok görev almıştır. Kasım 1848’de Kastamonu Valisi olmuştur.
Seyyid Paşa
Seyyid olup Kastamonu beylerbeyi olarak sefere giden seyyidlere başbuğ tayin eidldi. Sonra 1106’da (1694/95) vefat etmiştir.
Sırrî Paşa
Girit’te, Kandiye’de Sâlih Paşanın oğludur. 1880’lerde Kastamonu Valisi olmuştur.
Siun’î Çelebi
Kastamonuludur. Şehzâde Mahmud’a Manisa’da divan kâtibi olmuştur. 915’de (1509/10) vefar eylemiştir. “Gittin Necâti hay” tairihi bunundur. Zarif bir şairdir.
Süleyman Efendi
Kastamonuludur. Müderris, Filibe, Medine mollası oldu. Zilhicce 1115’de (4 Nisan1704) vefat etti.
Süleyman Efendi (Başiktaşî)
Kastamonuludur. Beşiktaş’da sâkin olduğundan “Bektaşî” denir. Tekfurdağlı Mustafa Paşa’nın imamlığından müderris olup sonra İzmir mollası oldu. Cemaziyelâhir 1125’de (Temmuz 1713) vefat eyledi.
Süleyman Efendi (Kara)
Kastamonuludur. Müderris, Gümülçine, Trablusşam mollası oldu. 1034’de (1624/25) vefat etti. Derviş huylu adamdı.
Süleyman Paşa (Emir Şüçâeddin)
Kastamonu Valisi Timur Bey’in oğludur. Babası yerine vali oldu. Şöhret kazanıp Emir Çoban’ın mazhar-ı riayeti oldu.
Şa’bân Bey
Kastamonuludur. Muslîddin Efendi’nin müridi olup Halveti şeyhi oldu. 977’de (1569/70) vefat eyledi. Türbesi ziyaretgâhdır. Şa’bânîye tarikatının pîr ve reisidir. Halifesi Yahyâ Efendi ve Osman Efendi’dir. Osman Efendi’nin halifesi Hayreddin Efendi olup bunlar Bursa’da vefat etmiştir.
Şa’bân Efendi
Kastamonuludur. Şaban Efendi’den Halvetî olup sonra İstanbul’da Hekim Çelebi’den Nakşibendî oldu. Sonra Mudunu’ya gitti. II. Selim devrinde (1566-1574) Hoca Atâullah’ın davetiyle İstanbul’a gelip derbhane yakınında Çavuş Tekkesine, sonra Kavaklızâde yerine Emir Buharî Tekkesi’ne şeyh oldu. 14 Rebiülevvel 1002’de ( 8 Aralık 1593) vefat etmiştir. Şeyh Camii’nde medfundur. III. Murad birkaç defa tekkesine teşrif buyurdular. Ermiş sayılanlardandır.